De kracht van het compliment
Pas kocht ik een zakje complimenten. Via Mooidoormij, gemaakt door mensen met een verstandelijke beperking. De kracht van dit zakje en haar inhoud blijkt groot.
Wat zit erin? Simpel een aantal witte opgerolde papiertjes met een enkel compliment erop. Ik bedacht me dat ik net als op de beurs waar ik ze zag een schaal op ons kantoor wilde zetten met al die complimenten erin. Als iemand bij ons is kan hij of zij een compliment meenemen. Het compliment wat je kiest past vast bij wat op dat moment relevant is voor jou. Of om te houden of om weg te geven. En zo werkt het. Het tovert heel wat glimlachjes en soms ontroering op het gezicht en levert mooie gesprekken op.
Natuurlijk betekent het niet dat ik het niet zelf kan of doe, een compliment geven. Terwijl ook ik natuurlijk soms in de haast en veelheid der dingen vergeet om oprecht aandacht te geven aan de moeite, inspanning of verrassing van de ander. Het helpt mij ook weer focussen op de kracht van het compliment, want een compliment doet er toe.
Basis van vertrouwen en veiligheid helpen creëren.
In een teamsessie heb ik de complimentenbriefjes gebruikt om een compliment aan een ander te geven. Je pakt het papiertje, rolt het open en geeft het dan bewust aan een van je collega’s. Mooi als je ziet wat er dan gebeurt.
Als je zo’n briefje krijgt in een team gebeurt er van alles, kun je wel het compliment aan 1 iemand geven, doe je dan de anderen niet te kort? Durf je het te ontvangen? Je ziet het mensen denken en soms ook zo benoemen. Durf je te onderscheiden en het verschil te laten zien? Mag dat in een team? Niet iedereen vindt dat makkelijk. En wat als iemand geen compliment krijgt, wat betekent dat dan? Wat gebeurd er dan? Of juist veel complimenten naar 1 persoon gaan?
Kortom, het doet wat met jezelf als persoon en in een team. Het geeft veel inzicht over wat er speelt in een team en wat er belangrijk is voor een individu. Over de veiligheid in het team en de mate van vertrouwen en confrontatie. Complimenten kunnen dat vertrouwen en de confrontatie helpen creëren, maar werken pas als er voldoende veiligheid is en een basis van vertrouwen. Echte complimenten en positieve feedback worden pas dan open ontvangen. Het leren ze aan elkaar te geven en op die manier naar de kracht van het team te kijken helpt wel om de basis te leggen.
Het is bijna als water geven met een extra shotje voeding, waar we mooier van gaan groeien en bloeien. Complimentenenergie geeft kans op flow en daarmee op beweging (Flow2Move). Voor jezelf en in een team. Natuurlijk duurzame voeding, geen rommel, want dan doen we uiteindelijk het grotere goed teniet. Dat geldt ook voor complimenten.
Echt en oprecht
We vinden het allemaal fijn om een compliment te krijgen. Een oprecht gemeend compliment dus wel te verstaan. Niet iets waar je eigenlijk jezelf mee weergeeft, of waar je direct een vraag achter aan stelt “Geweldig goed rapport gemaakt zeg.. wil je voor mij de stukken voor de vergadering nu ook voorbereiden?”. Nee, het echt oprechte compliment gaat over en is voor de ander. Het geven van zo’n compliment lijken we wat verleerd. Zijn we in NL teveel behept met het “doe maar gewoon dan doe je gek genoeg” virus of speelt het “kop boven het maaiveld” risico ons parten of denken we nog in dubbeltjes en kwartjes?
Recent verscheen een interview in het AD (oktober 2017) met Jana Gallas, universitair docent aan de universiteit van Californië over het effect van complimenten en geven van waardering op je werk. Het is cruciaal zo geeft zij aan, mits je voelt dat de betaling die je krijgt fair is, dan is de erkenning en het compliment bepalend voor meer levensgeluk. Of je dit nu krijgt van je manager of collega’s, dat maakt niet uit. Voor mensen die zo nooit eens erkenning krijgen, levert het spanning op en ligt een burnout op de loer, zo geeft zij weer.
De waarde van het compliment blijft overeind als het oprecht en specifiek wordt gegeven. Complimenten zijn wel gratis, maar ze verliezen hun waarde als je er mee strooit. Je kunt op op andere manieren zorgen dat de waardering voor iemand overkomt.
Zonder donker geen licht.
De term “iemand in de zon zetten” is een prachtig beeld. Hierdoor ga je stralen, zie je de kleuren van de persoon en ook wat het effect van licht op die persoon heeft. Je ziet het non-verbaal, hoort en voelt kunt het bijna ruiken, als de geur van de lente.
Wat het in de zon zetten ook doet is de schaduw een plek geven. Dat vind ik misschien minstens zo mooi. Afhankelijk van hoe je iemand belicht is de schaduw er, klein of groot. Het bewust zijn dat die er is en toch de focus houden op het licht is volgens mij de intentie van positieve feedback en complimenten.
Werken met het besef dat er geen licht is zonder donker, en weten dat de focus op het licht, en de talenten werkt is een visie op hoe je wilt ontwikkelen en werken.
Teams versterken elkaar door hun kwaliteiten te kennen en in te zetten en dat wat te ontwikkelen is te duiden, langs die as van versterking van kwaliteiten.
Iemand stapt uit zijn eigen schaduw zeggen we hier in Nederland. Als je in je kracht durft te gaan staan weten dat die schaduw er is, en je in je eigen licht durft te stappen dan ga je verschil maken.
Misschien denken we weleens dat je je daar in de schaduw comfortabel voelt. Dat is niet waar, laten we helder zijn. Je schaduw is geen comfortzone, Vaak is je schaduw juist je panic-zone, daar waar je je wilt verbergen, angst voelt of ongemak. Je licht is je comfortzone en je learningzone. Daar voel je je kracht en daar kun je licht uitbreiden, stretchen naar leren en ontdekken.
Meer in het licht stappen en je comfortzone versterken we door de kracht van het compliment te benutten. Het compliment waarin je de ander zicht geeft op zijn “licht” op zijn talenten, waarmee je de ander kunt uitnodigen in zijn licht te stappen en vanuit zijn talent bij te dragen.
Complimenten veranderen je perspectief
In een coachgesprek kortgeleden met een jonge trainee zat deze vol verbazing te luisteren naar een compliment over het gedrag en handelen van zichzelf. Hij zag dit deel volstrekt niet als een talent maar 
als iets gewoons en niet bijzonder. Door elkaar zicht te geven op waar je talenten liggen en ook welke talenten in een bepaalde context extra in het licht mogen zie het bewustzijn hierop ontstaan. En dit gebeurt niet alleen bij een jonge trainee, ook bij de ervaren senior manager of directeur die zich in een bepaald format heeft gepast en ineens ontdekt door oprechte en verfrissende complimenten en feedback dat zijn kracht en talent wel degelijk wordt gezien, maar wellicht ook iets anders is dan hij zelf heeft bedacht dat nodig is voor de rol. Het gebruiken van het Johari-venster( linkje) om wat verborgen ligt bewust aanwezig te laten zijn.
Ook het werken met de kernkwaliteiten van Ofman is een mooi hulpmiddel om in te zetten in dit bewustwordingsproces. Soms zie je alleen de kwaliteit van de ander, of erger je je aan het gedrag van de ander, die je feitelijk helpt om te ontdekken waar je uitdaging ligt en ook jouw kwaliteiten. Zo kan het compliment geven je helpen om die velden van de kwaliteiten van de ander te belichten en je ook zelf wat opleveren.
Voorbeeld Daniel Ofman kernkwaliteiten.
Gebruik de kracht van het compliment, om je team te versterken, iemand eens echt in de zon te zetten en om het perspectief te veranderen, van het kijken van degene die het compliment ontvangt én van jouzelf. Want het compliment zegt ook heel veel over jouzelf. Klinkt als een oprechte win-win die we vooral niet moeten laten liggen.
Ik geniet van de schaal met complimentenbriefjes, voel de waarde er vanaf stralen en weet zeker dat als er weer iemand met een compliment de deur uit gaat de wereld er een beetje lichter van wordt.
Margreet Oostenbrink, founding partner van Flow2Move